Γκεόργκε, Στέφαν

(Stephan George, Μπιντεσχάιμ 1868 – Λοκάρνο 1933). Γερμανός ποιητής. Θεωρείται ο σημαντικότερος παρακμιακός (decadent) ποιητής της Γερμανίας, μετά τον Χόφμανσταλ και τον Ρίλκε. Το έργο του, γέννημα της αντίθεσής του στον ποιητικό νατουραλισμό και στον θετικιστικό επιστημονισμό, ήταν έκφραση μιας αισθητικής αντίληψης, που στηριζόταν στην καθαρότητα της τέχνης και στη λατρεία του ωραίου. Ο Γ. αντιλαμβανόταν την τέχνη ως αριστοκρατική ποιητική έκφραση (Gestaltung) και καλλιεργούσε, απορρίπτοντας τον νατουραλισμό, τις μορφικές αξίες, προβάλλοντας συγχρόνως ως ιδανικό τον μύθο και τον ηρωικό ατομικισμό. Οι αντιλήψεις αυτές, που τις συμμεριζόταν και η ομάδα που είχε συγκεντρωθεί γύρω από την επιθεώρηση Φύλλα για την Τέχνη (1890-92), προέρχονταν έως ένα σημείο από τον Νίτσε και τους Γάλλους συμβολιστές. Ο Γ. μετέφρασε στα γερμανικά πολλούς ξένους ποιητές (Σαίξπηρ, Δάντη, Βερλέν, Μαλαρμέ, Μποντλέρ, Ροσέτι, Σουίνμπορν, Ντ’ Ανούντσιο). Από τις πρώτες συλλογές του (1890-92) Ύμνοι, Προσκυνήματα, Ηλιογάβαλος και Βιβλία των ποιμένων και των ύμνων, των θρύλων και τραγουδιών και των κρεμαστών κήπων (1894-1895), και συνεχίζοντας με τις μεταγενέστερες Το έτος της ψυχής (1897), Το χαλί της ζωής (1899) και Το έβδομο δαχτυλίδι (1907), ο Γ. προχώρησε προς μια αυστηρή κάθαρση της γλώσσας. Το περίτεχνο και κομψό ύφος του και ο ονειρικός συμβολισμός του –ιδιαίτερα στα δύο τελευταία έργα– έπαυσαν να εκφράζονται με εξωτικά τοπία ή παράξενους διάκοσμους και απέκτησαν μεγαλύτερη εσωτερικότητα. Στα τελευταία έργα του εξέφρασε νέες ηθικοπολιτικές θέσεις και υποστήριξε τον μύθο της αυτονομίας του ατόμου ως πηγή μιας κοινωνικά ανανεωμένης ανθρωπότητας. Προσωπογραφία του Στέφαν Γκεόργκε, ενός από τους σημαντικότερους decadent ποιητές της Γερμανίας, έργο του Χέρμαν Φρομπένιους (φωτ. Gilardi).